၂ဝ၁၆ မွာႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဝင္လာဖို႔ အတြက္ အစိုးရသစ္က ေျဖေလွ်ာ့မႈ တစ္ခု လုပ္လိုက္တယ္။
ဒါက ႏိုင္ငံ ျခားသားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံသား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဒီႏွစ္ခုကိုေပါင္းလိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈဥပေဒဆိုၿပီး ျပ႒ာန္းလိုက္တယ္။
အဲဒီမွာကြၽမ္းက်င္ မႈဆိုတဲ့အပိုင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ သားေတြအလုပ္အကိုင္ရရိွေရးအတြက္ မေရမရာေတြျဖစ္လာတယ္။
ကြၽမ္း က်င္မႈမလိုအပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာေတာ့ ႏိုင္ငံသားေတြကိုပဲ ခိုင္းရမယ္ဆိုတာ ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ေက်ာက္ဆည္ဘိလပ္ ေျမစက္႐ံု၊ တေကာင္းနီကယ္စက္႐ံု ေတြမွာဆိုရင္ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားေတြ မဟုတ္ဘူး။
လုပ္သား ၁ဝဝဝရိွရင္ တ႐ုတ္က ၄ဝဝ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ က ၆ဝဝ၊ လုပ္ခက်ေတာ့ သူက ကြၽန္ ေတာ္တို႔ထက္ သံုးဆေလာက္ျမင့္ေန တယ္။
အဲဒီေတာ့ဥပေဒျပင္ဆင္လိုက္ တဲ့ေနရာမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတစ္ခု တည္းကိုပဲၾကည့္ၿပီး ကုိယ္နဲ႔အိမ္နီး ခ်င္း တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕အေနအထား၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က လုပ္သားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္မထား ရင္ ႀကီးမားတဲ့ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ လာမယ္။
ေဒၚတင္တင္ေဌး
၂ဝ၁၅ မွာ ILO ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ကြၽန္မတို႔ လုပ္သားအင္အားစစ္တမ္း ကို ေကာက္ယူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ILO က သတ္မွတ္တဲ့ႏႈန္းေပါ့ေနာ္။ ဒါက ဖြ႕ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြအတြက္ တစ္ ပတ္မွာ တစ္ရက္ အလုပ္လုပ္မယ္ ဆိုရင္ သူ႔ကိုအလုပ္ လက္ရိွလို႔သတ္ မွတ္ပါတယ္။ အဲဒီနည္းအရ ကြၽန္မ တို႔က အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းအတြက္ စစ္တမ္းေကာက္ယူတဲ့အခါမွာအျပည့္ အဝလုပ္သားအင္အားကို အသံုးမခ် ႏိုင္တဲ့ သူေတြရဲ႕ ရာခိုင္ႏႈန္းေတြပါ ေပါင္းၿပီးေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းကို တြက္ခ်က္ခဲ့ရတာေၾကာင့္ ခုနစ္ရာခိုင္ ႏႈန္း ေက်ာ္ရိွပါတယ္။
* ဦးရဲႏိုင္ဝင္း
ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အလုပ္ လက္မဲ့ႏႈန္းကို ကြၽန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ အစိုးရရဲ႕မူဝါဒနဲ႔ပဲ ေကာက္ခံဖို႔သင့္ပါ တယ္။ တစ္ပတ္မွာ တစ္ရက္အလုပ္ လုပ္ရရင္ အလုပ္လက္မဲ့ မဟုတ္ဘူး ဆိုေတာ့ အဲဒီတစ္ရက္လုပ္ခဟာ တစ္ ပတ္လံုး စားႏိုင္သလား။ တကယ့္ေျမ ျပင္မွာေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ ႏႈန္းက ဘယ္ေလာက္ခိုင္ခိုင္မာမာ ရိွတယ္ဆို တာကို တြက္ခ်က္ဖို႔ခက္တယ္။ ဒါကို အစိုးရကဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ရမွာ။ အဲဒီ ေတာ့အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းကို ပီပီျပင္ျပင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ တိုင္းျပည္မွာ အလုပ္လက္မဲ့ပေပ်ာက္ ေရးလုပ္ငန္းကို ဘယ္လိုလက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္မလဲ။
* ေဒၚတင္တင္ေဌး
အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းက ဘယ္လို ေျပာမလဲ။ ရိွသင့္ရိွထိုက္တဲ့ႏႈန္းလို႔ပဲ ကြၽန္မေတာ့ ျမင္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုရင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ဒီ အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာက ကမၻာနဲ႔ အဝန္း ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကလည္း အလုပ္ အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြရရိွဖို႔ စီးပြား ေရးတိုးတက္ေရးကို ဦးတည္ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္လည္း ျပည္ တြင္း၊ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဖိတ္ ေခၚၿပီးေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒီရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မတိုးတက္လာလို႔ရိွရင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြက လည္း ကြၽန္မတို႔ ဘယ္လိုမွရလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
* ဦးရဲႏိုင္ဝင္း
ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြမွာ ဝင္လာတယ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုလုပ္ငန္းေတြမွာ ဝင္ လာလဲ ျပန္ၾကည့္ရမယ္။ ၂ဝ၁၆ မွာ အစိုးရသစ္ တက္လာကတည္းက ေျပာတယ္။ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း တိုး တက္ေရးဟာ ႏိုင္ငံတကာအေျခအေန အရေရာ၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈကို ႐ုပ္ သိမ္းတဲ့ အေျခအေနအရေရာ တိုး တက္လာဖို႔ရွိတယ္လို႔ဆိုခဲ့ၾကတယ္။
၂ဝ၁၆ မွာႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဝင္လာဖို႔ အတြက္ အစိုးရသစ္က ေျဖေလွ်ာ့မႈ တစ္ခု လုပ္လိုက္တယ္။ ဒါက ႏိုင္ငံ ျခားသားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံသား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဒီႏွစ္ခုကိုေပါင္းလိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈဥပေဒဆိုၿပီး ျပ႒ာန္းလိုက္တယ္။ အဲဒီမွာကြၽမ္းက်င္ မႈဆိုတဲ့အပိုင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ သားေတြအလုပ္အကိုင္ရရိွေရးအတြက္ မေရမရာေတြျဖစ္လာတယ္။ ကြၽမ္း က်င္မႈမလိုအပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာေတာ့ ႏိုင္ငံသားေတြကိုပဲ ခိုင္းရမယ္ဆိုတာ ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ေက်ာက္ဆည္ဘိလပ္ ေျမစက္႐ံု၊ တေကာင္းနီကယ္စက္႐ံု ေတြမွာဆိုရင္ ကြၽမ္းက်င္လုပ္သားေတြ မဟုတ္ဘူး။ လုပ္သား ၁ဝဝဝရိွရင္ တ႐ုတ္က ၄ဝဝ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ က ၆ဝဝ၊ လုပ္ခက်ေတာ့ သူက ကြၽန္ ေတာ္တို႔ထက္ သံုးဆေလာက္ျမင့္ေန တယ္။ အဲဒီေတာ့ဥပေဒျပင္ဆင္လိုက္ တဲ့ေနရာမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတစ္ခု တည္းကိုပဲၾကည့္ၿပီး ကုိယ္နဲ႔အိမ္နီး ခ်င္း တိုင္းျပည္ေတြရဲ႕အေနအထား၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က လုပ္သားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္မထား ရင္ ႀကီးမားတဲ့ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ လာမယ္။
၂ဝ၁၂ မွာ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းက ေန အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ႏွစ္ သန္းေလာက္ ဖန္တီးေပးႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္ဖက္မွာ ဘာေျပာေနရတာလဲ ဆို ေတာ့ဟုတ္ၿပီ၊ အဲဒီအလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးတယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ ေတြမွာ သူ႔ေခတ္ကာလနဲ႔ေလ်ာ္ညီတဲ့ လုပ္ခရရိွရဲ႕လား။ ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး အလုပ္လုပ္ေနရလား။ အဲဒီဖန္တီးတဲ့ အလုပ္အကိုင္ေတြက တကယ္ပဲအလုပ္သမားေတြရဲ႕စားဝတ္ ေနေရးကို ေျပလည္ေအာင္လုပ္ေပး ႏိုင္သလား။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ေတာ့ ဒီရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက အမ်ား ျပည္သူေတြအတြက္ ထိထိေရာက္ ေရာက္ဘာမွ်အက်ဳိးမျပဳဘူး။ ၿပီးေတာ့ လုပ္သားအမ်ားႀကီးပါဝင္လာတဲ့လုပ္ ငန္းေတြ ျဖစ္လာတာနဲ႔အမွ် အလုပ္ သမားျပႆနာအႀကီးႀကီး တက္လာ လိမ့္မယ္။
* ေဒၚတင္တင္ေဌး
MIC ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအဆိုျပဳခ်က္ ေတြတင္တဲ့အခါ ကြၽန္မတို႔ဝန္ႀကီး ဌာနအျပင္ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာန ေတြလည္းပါပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕ေတြက ေန အဆိုျပဳခ်က္ေတြကိုစိစစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးတာမ်ဳိး လည္းရိွပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္ အေရးေတြ၊ စမသစသ်ေူ မွာတင္ထား တဲ့ လစာႏႈန္းထားအတိုင္းေပး မေပး၊ ၿပီးေတာ့ အလုပ္သမားဥပေဒျပ႒ာန္း ခ်က္ေတြနဲ႔အညီကြၽန္မတို႔ကအခါအား ေလ်ာ္စြာစစ္ေဆးတာေတြရိွပါတယ္။
* ဦးေအာင္ျမင့္
ကြၽန္ေတာ္တို႔ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း မွာေတာ့ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ပညာရွင္ေတြ ေခၚလာတာေတာ့ရိွတယ္။ တကယ္ ေတာ့ ဒါကလည္း သူတို႔အတြက္ဝန္ ထုပ္ဝန္ပိုးျဖစ္ေစတယ္။ ဒီေတာ့ ျပည္တြင္းကလူကိုအဆင့္ျမႇင့္ၿပီး သံုး ျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔အတြက္လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ေကာင္းတဲ့ အေနအထား ပါ။ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တာက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ ႏွံမႈလာလုပ္တဲ့သူက ျပည္တြင္းက လူ ကိုလည္း အဆင့္ျမႇင့္ေပးမယ္။ ဒီ အတြက္ကာလတစ္ခုကို တြဲလုပ္သြား မယ္။အဲဒီလုိအစီအမံလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူအတြက္လည္းအက်ဳိး ရိွမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း အဆင့္ျမင့္ျမင့္ရာထူးေနရာကို ကြၽန္ ေတာ္တို႔ဆီက လူေတြဝင္ေရာက္လုပ္ ကိုင္ျခင္းအားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ လည္းတိုးတက္ပါမယ္။
* ေဒၚတင္တင္ေဌး
ကြၽန္မတို႔ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း ႏိုင္ငံ ျခားသားအလုပ္သမားဥပေဒကိုေရးဆြဲ ေနတာရိွပါတယ္။ အဲဒါျပ႒ာန္းၿပီး သြားလို႔ရိွရင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္ ေတြကို ကြၽမ္းက်င္မႈလုိအပ္တဲ့အလုပ္ အကိုင္ေတြမွာခန္႔မယ္ဆိုရင္ ဒီအတြက္ ႏို္င္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳကြၽမ္းက်င္ ပညာရွင္ေတြကကြၽန္မတို႔ဆီ ေလွ်ာက္ ထားရပါမယ္။ အထူးဥပေဒတစ္ရပ္ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ဥပေဒကို အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက စည္းၾကပ္ဖို႔ရိွပါတယ္။
* ဦးရဲႏိုင္ဝင္း
အလုပ္အကိုင္ခန္႔ထားေရးနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ ဒါက ၁၉၅ဝကတည္းက အလုပ္ အကိုင္နဲ႔ေလ့က်င့္သင္ၾကားေရးဥပေဒ ရိွတယ္။ အလုပ္ခန္႔ထားမႈကန္႔သတ္ ေရး ဥပေဒရိွတယ္။ ဒါေတြက ILOကြန္ဗင္းရွင္းကို အေျခခံၿပီးေရးခဲ့တာ။ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္ေတြက ျပည္တြင္းမွာရိွ တဲ့အလုပ္လက္မဲ့ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ ဖို႔နဲ႔ ကြၽမ္းက်င္မႈေတြျဖစ္လာဖို႔ ေလ့ က်င့္ပ်ိဳးေထာင္တဲ့ ဥပေဒေတြပါ။ ဒီေတာ့ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေတြရလာဖို႔ဆိုရင္ ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္ တဲ့ေက်ာင္းေတြအမ်ားႀကီးလိုတယ္။ ဒီကေန႔အခ်ိန္ထိ ကြၽန္ေတာ္တို႔တိုင္း ျပည္မွာ အလုပ္သမားေလ့က်င့္ေရး ေက်ာင္းက ငါးေက်ာင္းပဲရိွတယ္။ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနက လုပ္ရ မယ့္ကိစၥကဘာလဲဆိုေတာ့ အလုပ္ အကိုင္နဲ႔ေလ့က်င့္သင္ၾကားေရးဥပေဒ အရဆိုလို႔ရွိရင္ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြ ေရး႐ံုးေတြ အမ်ားႀကီးခန္႔ထားတယ္။ ႐ံုးေပါင္း ၉၁ ႐ံုးရွိတယ္။ ပုဂၢလိက ေအဂ်င္စီဆိုရင္လည္း ၂၅ဝ ေလာက္ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္ပီပီျပင္ျပင္ အလုပ္ရွာေပးႏုိင္ရဲ႕လား။ ရွာေပးရင္ ေရာ ထိုက္တန္တဲ့အလုပ္ျဖစ္ရဲ႕လားဆို တာေတြေမးစရာအမ်ားႀကီးရွိတယ္။
* ေဒၚတင္တင္ေဌး
ကြၽမ္းက်င္မႈလုပ္သားလိုအပ္ခ်က္ ျပ ႆနာရိွေနတယ္ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒါကကြၽန္မတို႔ အျမဲတမ္းၾကားေနရတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုေပါ့ေနာ္။ ကြၽန္မတို႔ ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ေအာက္မွာ သင္တန္း ေက်ာင္းငါးေက်ာင္းရွိပါတယ္။ ဒီသင္ တန္းေက်ာင္းေတြမွာ သင္တန္းေတြ အမ်ားၾကီးေပးေနပါတယ္။ ဒီအျပင္ ျပည္ပမွာသြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ လိုသူေတြအတြက္လည္း လမ္းညႊန္ သင္တန္းေတြေပးေနတာရိွပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကို လူဦးေရေသာင္းေက်ာ္ ေလာက္ရိွပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုေန႔စဥ္
