အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းက႑တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စရိတ္ႀကီးျမင့္ျခင္းႏွင့္ အလုပ္သမား ျပသာနာမ်ားက အဓိကစိန္ေခၚမႈ ျဖစ္ေနၿပီး လက္ရွိတြင္လည္း ရပ္ဆိုင္းသြားသည့္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ား ရွိေၾကာင္း အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ဥေရာပသမဂၢ၏ GSP အခြင့္အေရးေၾကာင့္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းသည္ အလားအလာေကာင္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း အဆိုပါ အခက္အခဲမ်ား ရိွေနျခင္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းကို ခ်ဳပ္ၿပီး အထည္တန္ဖိုး၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုသာ ခံစားခြင့္ရွိသည့္ လက္ခစားစနစ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း အီးယူမွ ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားကိုသာ ေပးသည့္ GSP (ဖြ႔ံၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ား မွ ဖြ႔ံၿဖိဳးဆဲႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈမရွိေသးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ တစ္ဖက္သတ္ အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးျခင္း) အခြင့္အေရးေၾကာင့္ အဆိုပါ အခြင့္အေရးကို မရရွိသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔မွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားကို လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္ထားေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းမွ သိရသည္။
“အီးယူ GSP ရတဲ့အခ်က္ အဲဒါက ေတာ္ေတာ္ကို ႀကိဳက္တဲ့အခ်က္ေပါ့။ ဖြ႔ံၿဖိဳးၿပီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမရဘူး။ ကြၽန္မတို႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြဆို မရဘူး။ တ႐ုတ္လည္း မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တ႐ုတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ဒီကိုလာတယ္။ ထုိင္းမရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔လာလုပ္တယ္။ ဒီပတ္၀န္းက်င္မွာ မရဘူး။ ဒီမွာ အားသာတာက အလုပ္သမားဦးေရ ရွိတယ္။ ဒါေတြကလည္း သူတို႔ ႀကိဳက္လို႔ လာၾကတာေပါ့။ အလွတရားေတာ့ ကြၽန္မတို႔ဘက္မွာ ရွိေနေသးတာေပါ့။ အထဲမွာ လည္ပတ္ေနတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့ေလ။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ လာတယ္။ စက္႐ံုေတြ ေဆာက္လာမယ္။ ဒါဆို အလုပ္ေတြ မ်ားလာမယ္။ ဒီလိုမ်ားလာရင္ ထုတ္လုပ္မႈက တိုးလာမွာပဲ ကြၽန္မတို႔ ၾကည့္ရမွာက တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ တိုးလာသလား ၾကည့္ရမွာပဲ” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းမွ အတြင္းေရးမွဴး ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လက္ခစားစနစ္ျဖင့္ ေအာ္ဒါလက္ခံကာ ေဆာင္ရြက္ေနရသည့္အတြက္ သတ္မွတ္ အခ်ိန္အမီ ျပန္လည္ တင္ပို႔ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ သက္မွတ္ခ်ိန္အမီ ေရာက္ရွိရန္ ေလယာဥ္ႏွင့္ တင္ပို႔မည္ဆိုပါက လက္ခစားအျဖစ္ ရရွိထားသည့္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၏ ငါးဆအထိ ကုန္က်ေၾကာင္း သိရသည္။
“ရတာက ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း။ ေလယာဥ္နဲ႔ ပို႔ရင္ ခ်ဳပ္ခရဲ႕ ငါးဆေလာက္ ပါသြားတယ္”ဟု ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က ေျပာၾကားသည္။
ထို႔အျပင္ အလုပ္သမား မၿငိမ္သက္ျခင္းေၾကာင့္ ထုတ္လုပ္မႈကို ေလ်ာ့ေစႏိုင္ေၾကာင္း ႏွင့္ အ၀တ္အထည္မ်ား၏ အရည္အေသြး မေကာင္းမြန္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္လည္း ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“အလုပ္သမား မၿငိမ္သက္တဲ့ ျပႆနာ၊ သင္လိုက္ၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ပိုေကာင္းမလားဆိုၿပီး ထြက္သြားတဲ့ ျပႆနာ အလုပ္ရွင္ေတြက အလုပ္သမားအသစ္ေတြ သင္ရင္းနဲ႔ က်န္ေနခဲ့တယ္။ ဒါေတြအားလံုးက ထုတ္လုပ္မႈကို အမ်ားႀကီး သက္ေရာက္မႈ ရွိတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈကိုေရာ ထုတ္လုပ္တဲ့ အရည္အေသြးကိုေရာ သက္ေရာက္မႈ ရွိတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈကို သက္ေရာက္မႈရွိရင္ အထည္တင္ပို႔တာ ေနာက္က်မယ္။ ေနာက္က်ရင္ ေအာ္ဒါ အဖ်က္ခံရမလား၊ အေလ်ာ္ခံမလား၊ ေလယာဥ္နဲ႔ ပို႔ခံရမလား တစ္ခုခုကိုေတာ့ ခံရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အရည္အေသြး မေကာင္းဘူးဆိုရင္ အဲဒီအထည္ကို ျပန္ေလ်ာ္ရမယ့္ျပႆနာေတြ ရွိတယ္” ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
အလားတူ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ အထြက္နည္းျခင္း၊ အခ်ိန္မီ Export မလုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ စက္႐ံုငွားရမ္းခ ႀကီးျမင့္ျခင္းႏွင့္ အနည္းဆံုး လုပ္ခလစာ တိုးျမင့္လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ရွိ Seduno (Myanmar) အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံု ႐ုတ္တရက္ ပိတ္သိမ္းခဲ့သျဖင့္ အလုပ္သမား ေလးရာေက်ာ္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ စက္႐ံုအေနျဖင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားအား လုပ္ခလစာႏွင့္ ဥပေဒပါ နစ္နာေၾကးမ်ားကို ဇြန္ ၃၀ ရက္က ထုတ္ေပးသည္ဟု ထုတ္ျပန္ထားသည္။
“သူတို႔အေနနဲ႔ လာၿပီးေတာ့မွ ဒါကို ဒီလိုႀကီး ပိတ္သြားတယ္ဆိုတာက လြယ္လြယ္ကူကူ ကိစၥေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္က အျပင္လူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဒါကိုေတာ့ျမင္တာေပါ့။ သူတို႔မွာ Invest လာလုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုပိတ္ၿပီးေတာ့ သြားတယ္ ဆိုတာကလည္း ေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီးေတာ့မွ သြားရတာေလ ေလ်ာ္ေၾကးမွာကလည္း ေတာ္ေတာ္ေပးရတယ္။ ေတာ္႐ံုတန္႐ံု ဒဏ္မခံရဘဲနဲ႔ လုပ္မွာမဟုတ္ဘူး” ဟု ေဒၚခိုင္ခိုင္ႏြယ္က ေျပာၾကားသည္။
ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်သည့္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌မူ အဆုိပါ GSP စနစ္ကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကတည္းက အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ စတင္ကာ ယေန႔အထိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း FOB စနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလုပ္ကုိင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းက႑၌ စက္႐ံုေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္အထိ တိုးတက္လာၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း အထည္ခ်ဳပ္က႑မွ လုပ္သား အင္အား သံုးသိန္းငါးေသာင္းကို ခန္႔ထားေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ကုန္ၾကမ္းပိတ္စကို တင္သြင္းကာ CMP စနစ္ျဖင့္ အထည္ခ်ဳပ္ (ခ်ဳပ္ၿပီးအထည္) မွာယူ တင္သြင္းေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယားႏွင့္ အီးယူႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည္။
Source:current news
