တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႔မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား တုိးခ်ဲ႕လုပ္ကုိင္သြားဖို႔ စုိင္းျပင္းေနပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းဟာ အီးယူနဲ႔ အာရွႏုိင္ငံမ်ားအတြက္ ခ်ဳပ္လုပ္ေပးရတာ လ်င္ျမန္စြာႀကီးထြားလာေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားပုိင္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ား၊ ျပည္ပလုပ္ငန္း အျပည့္အ၀ပုိင္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္၊ တုိင္၀မ္၊ ေတာင္ကုိရီးယားတုိ႔နဲ႔ လုပ္ကုိင္လ်က္ ရွိပါတယ္။ ပမာဏမ်ားလာေသာ္လည္း cut-make-pack (CMP) စနစ္ျဖင့္သာ ဆက္လက္လုပ္ကုိင္လ်က္ ရွိၿပီး ျပည္ပတင္ပုိ႔မႈ တန္ဖုိးပမာဏဟာ ၂၀၁၇-၁၈ ခုႏွစ္မွာ ကန္ေဒၚလာ ၂ ဒႆမ ၅၈ ဘီလ်ံ ရွိခဲ့ပါတယ္။
FOB စနစ္ျဖစ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္လ်က္ ရွိပါတယ္။
အခုလုိ အထည္ခ်ဳပ္က႑မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တိုးေနေပမဲ့ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကုိ အတည္ျပဳေပးတဲ့ပမာဏကေတာ့ ေလ်ာ့က်ေနတာ ႏွစ္ႏွစ္ဆက္တုိက္ ရွိပါၿပီ။
DICA လို႔ အတုိေကာက္အားျဖင့္ လူသိမ်ားတဲ့ Directorate of Investment and Company Administration မွ မီးစိမ္းျပတဲ့ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇုဳပ္ႏွံမႈဟာ ဘ႑ာေရးႏွစ္အကုန္ မတ္လမွ ကန္ေဒၚလာ ၅.၇ ဘီလ်ံခန္႔ရွိၿပီး ၁၄ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
က႑အလုိက္ အက်အတက္
*********************
က႑အလုိက္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး က႑မ်ားမွာ သုံးပုံႏွစ္ပုံေက်ာ္ က်ဆင္းသြားလုိ႔ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၉၀၀ မွ်သာ ရွိပါတယ္။ 4G မုိဘုိင္းဖုန္း ဆက္သြယ္ေရး အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြနဲ႔ တျခား စီမံကိန္းႀကီးေတြ ေခတၱစဲခ်ိန္ကုိ ေရာက္ေနလုိ႔ ျဖစ္ပုံရပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားက႑မွာ ၅၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားတယ္။ ဟုိတယ္ေတြ တည္ေဆာက္တာရယ္၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းရယ္ ၅၆ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းသြားပါတယ္။ ခရီးသည္မည္ေရႊ႕မည္မွ် လာတယ္ဆုိတာအရ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ပုိထြန္းကားတယ္လုိ႔ ယူဆၾကတာေတြ ရွိေပမဲ့ တကယ္တမ္းဆန္းစစ္ ၾကည့္ရင္ စီးပြားေရးကိစၥနဲ႔ လာၾကသူေတြကုိ ထည့္တြက္ထားတာ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ တကယ္အလည္အပတ္ ခရီးသြားခ်ည္းသက္သက္ တြက္ခ်က္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။
ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑မွာေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ထုိးတက္သြားတာ ေလးႏွစ္ဆက္တုိက္ ရွိၿပီ။ ပမာဏအားျဖင့္ ကန္ေဒၚလာ ၁.၇ ဘီလ်ံ ရွိတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ အျခားႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕တုိ႔မွ ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကတာျဖစ္ၿပီး အဓိကအားျဖင့္ အ၀တ္အစားထုတ္လုပ္မႈက႑မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခရာက်တဲ့ ဆြဲေဆာင္မႈက လုပ္သားစရိတ္ ႏႈိင္းစာရင္ သက္သာေနလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုန္ထုတ္စြမ္းအား အရည္အေသြးမွာေတာ့ နိမ့္က်ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စက္မႈဇုန္ႏွင့္ SEZ ကြာျခားခ်က္
*********************
ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈေတြကုိ စက္မႈဇုန္ေတြက ဆြဲေဆာင္ဖုိ႔ဆုိတာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မလုံေလာက္ျခင္း၊ စရုိက္ၾကမ္းက်ဴးေက်ာ္ျပႆနာနဲ႔ ဥပေဒျပင္ပေရာက္ ပိတ္ဆုိ႔ဆႏၵျပခြင့္ ရွိေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ဆြဲေဆာင္အား ခ်ည့္နဲ႔ေနပါတယ္။
ဂ်ပန္အကူအညီျဖင့္ ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ သီလ၀ါ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ကေတာ့ အေျခအေန တည္ၿငိမ္တာမုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဘ႑ာေရးႏွစ္မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ၅၃ ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးခဲ့ၿပီး ကန္ေဒၚလာ သန္း ၄၀၀ ဆြဲယူႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အျခားစက္မႈဇုန္ေတြနဲ႔မတူဘဲ မူေဘာင္ကြာျခားတာကလည္း အားသာခ်က္တစ္ခုလုိ႔ ဆုိရပါမယ္။ ဂ်ပန္ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ျဖစ္တာမုိ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ားစုဟာ ဂ်ပန္ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစုိ႔ တကၠဆီ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း Oway မွာ ဂ်ပန္မွ Daiwa Securities Group က ကန္ေဒၚလာ ၅ သန္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳခဲ့ပါတယ္။ တကၠဆီေတြကုိ ငွားသူနဲ႔ ေမာင္းသူအၾကား ခ်ိတ္ဆက္ေပးတဲ့၀န္ေဆာင္မႈကု Grab က လႊမ္းမုိးႀကီးစုိးထားခ်ိန္မွာ ယခုလုိ ၿပိဳင္ဘက္တစ္ခု ရွိေနတာဟာ ခရီးသည္ေတြနဲ႔ တကၠဆီဆြဲသူေတြအဖုိ႔ ေရြးစရာ ေနာက္တစ္ခု ရွိေနေစတာ အမွန္ပါပဲ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာလကုန္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ ဂ်ပန္ကုမၸဏီ စုစုေပါင္း ၃၆၉ ခု ရွိၿပီလုိ႔ သိရပါတယ္။
ဂ်ပန္လုပ္ငန္းမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ၾကတာဟာ ဂ်ပန္အစုိးရရဲ႕ “Free and Open Indo-Pacific Strategy” နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေနပါတယ္။ အဲဒီမဟာဗ်ဳဟာက တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ႀကီးထြားျခင္းမ်ဳိးကုိ အာရွနဲ႔ အာဖရိကတုိ႔မွာ ျဖစ္ထြန္းေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတစ္ခုတည္းက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ေခ်းေငြေတြျဖင့္ ေနရာအျပည့္ယူထားတာကုိ ေဘာင္ခတ္ဖုိ႔လည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။
ေပၚလုိက္ေပ်ာက္လုိက္ ျဖစ္ေနတဲ့ ထား၀ယ္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ကုိလည္း ဂ်ပန္အစုိးရက ျမန္မာႏွင့္ ထုိင္းတုိ႔နဲ႔အတူ ျပန္လည္လုပ္ကုိင္သြားဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ကြန္မင္းနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴကုိ ေရနံပုိက္လုိင္းသြယ္တန္းသုံးစြဲေနၿပီ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုိ အားသြန္ခြန္စုိက္ လုပ္ကုိင္လ်က္ ရွိပါတယ္။
ဘီယာက႑
*********
ဘီယာက႑ထဲကုိ စင္ကာပူ အေျခစုိက္လုပ္ငန္းစုျဖစ္တဲ့ Fraser and Neave’s (F&N) က ျမန္မာဘီယာေဈးကြက္ထဲကုိ ျပန္လာမယ္။ F&N က ၿပီးခဲ့တဲ့ သုံးႏွစ္တုန္းက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အႀကီးဆုံး အရက္ခ်က္လုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့ Myanmar Brewery မွာ ထည့္၀င္ထားတဲ့ ၎ရဲ႕ အစုရွယ္ယာ ၅၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ဂ်ပန္မွ Kirin Holdings ကုိ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၆၀ နဲ႔ ေရာင္းခ်ၿပီး ထြက္ခြာခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလမွာ မွတ္ပုံတင္ခဲ့တဲ့ Emerald Brewery Myanmar Ltd. မွာ သံလြင္ဧရာမွ ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ပုိင္ဆုိင္ၿပီး က်န္တဲ့ ၄၁ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ F&N က ပုိင္ဆုိင္ပါတယ္။ သံလြင္ဧရာရဲ႕ မိခင္လုပ္ငန္းက ေရႊသံလြင္ ျဖစ္ပါတယ္။ F&N အေနျဖင့္ ဘီယာထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးဖုိ႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ျမန္မာရင္ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ထံမွ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လကုန္က ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ၿခံဳငုံၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑ကုိ ျပည္ပမွ ေငြမ်ား စီး၀င္တာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ႀကီးထြားျမင့္မားဖုိ႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑မွ အဓိကအားျဖင့္ တြန္းပုိ႔ေပးလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
DJS
ကုိးကား Nikkei, Fibre2Fashion
