အသြက္ဖက္ရွင္ Fast-fashion လက္လီအေရာင္းလုပ္ငန္းႀကီး H&M က အထည္ခ်ဳပ္လုပ္သားေတြကုိ မ်ားမၾကာခင္မွာ ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာ ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ေနၿပီ။
အခုလုိ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ စက္႐ုံေတြမွာ ၀န္ထမ္း လုပ္ကုိင္ေပးရတဲ့အခ်ိန္ တစ္လကုိ နာရီ ၇၅၀ သက္သာေစမယ္။ အဲဒါအျပင္ ႏွစ္ႏွစ္မွာ ေငြကုန္က်မႈ ၈၅% သက္သာမယ္လုိ႔ ေငြသားထက္ ပုိေကာင္းတယ္ မဟာမိတ္ Better Than Cash Alliance က ဆုိထားပါတယ္။
Better Than Cash Alliance ဟာ ကုလသမဂၢမွ ဖြဲ႕တည္ေပးထားတဲ့ အဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ေငြသားလစာကေန ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာသုိ႔ ေျပာင္းလဲသုံးစြဲၾကတာ ျမန္ဆန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
H&M ဟာ Better Than Cash Alliance မွာ အဦးဆုံး ပါ၀င္တဲ့ ဖက္ရွင္လုပ္ငန္းႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခ်ိန္မွာ H&M ရဲ႕ supply chain မွာ ပါ၀င္လုပ္ကုိင္ေနသူဦးေရ ၁.၆ သန္း ရွိပါတယ္။ ၆၅%ဟာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာ ေပးတဲ့စနစ္ေၾကာင့္ ခုိးခံရမယ့္အေရး ေလ်ာ့နည္းသြားတယ္။ သူတုိ႔ရမယ့္ လုပ္ခေတြ ဆုံး႐ႈံးရတာလည္း ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ H&M အတြက္ အ၀တ္အစားေတြ ခ်ဳပ္လုပ္ေပးေနတဲ့ စက္႐ုံတစ္ခုမွ စိတ္ဆုိးေနတဲ့ လုပ္သားေတြက ကုန္ထုတ္လုပ္တဲ့ လုိင္းကုိ ဖ်က္ဆီးၾကတယ္။ မန္ေနဂ်ာကုိ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ၾကတယ္။ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ကုိ အလုပ္ျဖဳတ္တဲ့အတြက္ မေက်နပ္တာ၊ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္ေတြ မျဖည့္ဆည္းတာေတြ ပါ၀င္တဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္ပုိလုပ္ခေတြ မေပးဘူးလုိ႔ အလုပ္သမားေတြက ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းတယ္။ H&M က အခုိင္အမာ ေပးခုိင္းထားပါလ်က္နဲ႔ ယခုလုိ ျဖစ္ရတယ္။ ျပႆနာ ျဖစ္တဲ့ စက္႐ုံက Hangzhou Hundred-Tex Garment (Myanmar) Company ရဲ႕ စက္႐ုံျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ H&M ရဲ႕ အ၀တ္အစားေတြ ခ်ဳပ္ေပးေနတဲ့ စက္႐ုံ ၄၀ ၀န္းက်င္ထဲမွ တစ္႐ုံျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္လုိ႔ တ႐ုတ္သံ႐ုံးက ယခုျဖစ္ရပ္ဟာ တုိက္ခုိက္မႈတစ္ခု ျဖစ္ေနေၾကာင္း အေရးယူေပးဖုိ႔ အျပင္းအထန္ေတာင္းဆုိေၾကာင္း ျမန္မာအစုိးရထံ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ကုမၸဏီက အခ်ိန္ပုိလုပ္ခေတြကုိ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိေတာ့မွ ထုတ္ေပးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လုပ္ခ က်ပ္သန္း ၇၀ ကုိ ေပးေခ်ဖုိ႔ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ေၾကာင္း ကုမၸဏီမွ အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ သတင္းတစ္ပုဒ္မွာ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။
ဖ်က္ဆီးခံရတာေၾကာင့္ ကန္ေဒၚလာ ခုနစ္သိန္းခြဲဖုိး၀န္းက်င္ ပ်က္စီးသြားခဲ့တယ္လုိ႔ ကုမၸဏီက ဆုိတဲ့အေၾကာင္းလည္း သတင္းမွာ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။
အခုလုိ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားတာ ဟုိးေလတေက်ာ္ သတင္းျဖစ္သြားခဲ့ေပမယ့္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္အားခကုိ ဘယ္သူက ျဖတ္စားထားသလဲ အေသအခ်ာ အေထာက္အထားနဲ႔တကြ မသိၾကရဘူး။ တကယ္လုိ္႔ လုပ္ခေတြကုိ ေငြသားျဖင့္ မေပးဘဲ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေငြေပးစနစ္ ျဖစ္တဲ့ ATM မွတစ္ဆင့္ ထုတ္ယူေစတာမ်ဳိးကုိ က်င့္သုံးထားမယ္ဆုိရင္ အဲဒီ လုပ္အားခေတြ ဘယ္လုိျဖစ္သြားသလဲဆုိတာ ခ်က္ခ်င္းတန္းသိႏုိင္မယ္။ အတိအက် သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒါေၾကာင့္ ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာကုိ က်င့္သုံးရင္ ယခုလုိ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခု ပေပ်ာက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရား၀င္အေထာက္အထားေတြနဲ႔ ေျပာဆုိႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာျဖင့္ ေပးတဲ့အခါ ေငြစာရင္းကုိ ႀကိဳတင္ေပးထားရတာမုိ႔ လက္ခံရရွိေၾကာင္း အေထာက္အထား ရွိေနၿပီးသား ျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလုပ္သားေတြကုိ လုပ္ခေတြ ေပးတာမွာ ထုိက္သင့္သလုိ ေပးရဲ႕လားဆုိတာကိုလည္း စာရင္းစစ္ေတြက သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒစ္ဂ်စ္တယ္လစာရဲ႕ ေနာက္ထပ္ေကာင္းက်ဳိးတစ္ခုက အထည္ခ်ဳပ္လုပ္သားေတြ ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ နီးစပ္မႈ ရရွိသြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြကုိ ဘဏ္ထဲ တုိက္႐ုိက္လႊဲထည့္ေပးလုိက္တာျဖစ္လုိ႔ အထည္ခ်ဳပ္အလုပ္သမတစ္ဦးဟာ ဘဏ္မွာ ေငြစာရင္းဖြင့္လွစ္ရမွာ ျဖစ္သလုိ အဲဒီေငြစာရင္းထဲသုိ႔ အခ်ိန္တန္တုိင္း ေငြ၀င္ေနမယ္။ ထုတ္မသုံးျဖစ္ေသးရင္ ဘဏ္မွာ ေငြစုေဆာင္းထားၿပီးသား ျဖစ္ေနမယ္။ လုပ္ခလစာကုိ တစ္လုံးတစ္ခဲတည္း ယူစရာမလုိေတာ့ဘဲ ATM မွ လုိသေလာက္သာ ထုတ္ယူ႐ုံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဏ္နဲ႔ လုပ္ကုိင္တာမွာ မုိဘုိင္းဖုန္းနဲ႔လည္း လုပ္ကုိင္လုိ႔ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။